Als het gaat om het sluiten van de kringloop, is een van de meest voorkomende fouten die mensen maken het gelijkstellen van circulariteit aan recycling. Daarom is Manon’s eerste tip om te bedenken welke andere benaderingen mogelijk meer impact hebben. ‘Het recyclen van materialen is niet per se een duurzame oplossing,’ zegt ze. ‘Recycling kan erg energie-intensief zijn, terwijl hergebruik effectiever kan zijn. Vaak worden materialen ook hergebruikt op een manier die ze niet opnieuw recyclebaar maakt.

Om te voorkomen dat je meer kwaad dan goed doet, adviseert Manon ontwerpers om de ‘R-ladder‘ als referentie te gebruiken. Dit diagram kan worden gebruikt om strategieën richting een circulaire economie te rangschikken en te prioriteren. Over het algemeen vereisen strategieën hoger op de ladder (zoals die voor heroverweging, hergebruik en reparatie) minder middelen, en zijn daarom op de lange termijn duurzamer. Als je aan je oplossing werkt, controleer deze dan vaak, controleer deze vroegtijdig en zoals Manon zegt: “Streef naar de ‘hoogste R’ op de ladder.

Vervolgens is het tijd om wat systeemdenken toe te voegen aan de mix, en de ins en outs te leren kennen van de waardeketen waarin je actief bent. ‘Het is bijna onmogelijk voor een bedrijf om circulair te zijn in zijn eentje, als een eiland,’ zegt Manon. ‘Je moet samenwerken met anderen in de waardeketen, voor de materialen, voor de distributie of opvang, voor de financiën, voor het navigeren door regelgeving, enzovoort.’ Door al deze belanghebbenden vanaf het begin te betrekken, kun je meer kansen herkennen en je impact maximaliseren. Het zal ook helpen om de verandering voor anderen in je sector te versnellen.

Dit is een ander aspect van circulair ondernemen dat soms over het hoofd wordt gezien. Manon legt uit: ‘Eigendom heeft hier niet alleen betrekking op de IP, of het eigendom van een bedrijf, maar ook op het eigendom van materialen en producten. Als je bijvoorbeeld afvalstromen gebruikt die afkomstig zijn van bedrijven of huishoudens; wie is dan eigenaar van dit afvalmateriaal? Kun je altijd over deze afvalstromen beschikken, ook in de toekomst? Wat zijn de regels over het gebruik ervan? De antwoorden op deze vragen zijn essentieel om ervoor te zorgen dat je oplossing niet alleen schaalbaar is, maar ook veerkrachtig.

Natuurlijk is eigendom ook interessant om te onderzoeken als een leerstuk van de deeleconomie. Manon wil innovators er hier aan herinneren dat toegang niet alleen een ontwerpkwestie is, maar ook een financiële en juridische. ‘Als je bijvoorbeeld kiest voor een leasemodel voor je circulaire business, heeft dat effecten op je balans, omdat je eigenaar blijft van de producten. Ook kan dit juridische gevolgen hebben, bijvoorbeeld voor veiligheid of onderhoud.

De laatste tip van Manon is een reminder om je ego bij de deur te laten. De circulaire economie zal niet door één, maar door velen worden gebouwd. ‘Je hebt misschien een geweldig idee, een prachtig ontwerp, een ondernemende oplossing – maar vergeet niet om je heen te kijken voor informatie uit de sector en van andere bedrijven. Succesvol of mislukt, van beide kun je leren.’ Ondersteunende ecosystemen zoals Impact Hub Amsterdam kunnen je een schat aan middelen bieden, en alle hulp die je nodig hebt om je startup investeringsklaar te maken. Manon merkt op dat hun eerste acceleratorprogramma over het onderwerp circulariteit bijna tien jaar geleden plaatsvond, in 2013. ‘Enkele mooie voorbeelden van bedrijven waar we in het verleden mee hebben samengewerkt zijn Closing the Loop, MudJeans, FairPhone en Sustainer Homes. Ik denk dat zij leiders zijn in hun sector en laten zien wat er mogelijk is. Andere nuttige bronnen van over de hele wereld zijn de Ellen MacArthur Foundation, Metabolic, Circle Economy, ACEN, PACE, en Groene Brein. Op plekken als deze kun je sectorrapporten vinden, kun je lokale circulaire bedrijfsnetwerken vinden of voorbeelden van vergelijkbare bedrijven. ‘Zo kun je een sprong voorwaarts maken, en niet opnieuw het wiel uitvinden’, zegt Manon.