nl
en
Nieuws | De juridische uitdagingen van de circulaire economie

De juridische uitdagingen van de circulaire economie

Misschien zit je achter een bureau van hergebruikt hout, of fiets je door de stad op een opgeknapte fiets. Of misschien heb je via een deelplatform de hand weten te leggen op iemands ongebruikte ventilator op die zinderende dag in juli. Je kunt het niet ontkennen: de circulaire economie is booming! De Brauw Blackstone Westbroek is onze partner en geeft Impact Hub leden en programmadeelnemers juridisch advies bij het opzetten of runnen van een impact business.  

GOED DOEN DOOR GOED TE DOEN

Wanneer materialen en objecten worden hergebruikt, gerepareerd of gerecycled, en productieketens worden herontworpen om afval te minimaliseren, wordt het voortdurende gebruik – in onze huidige lineaire economie – van primaire grondstoffen (zoals mineralen, fossiele brandstoffen en metaalertsen) sterk gereduceerd. Door over te stappen op een circulaire economie, die een einde maakt aan verspilling en het voortdurende gebruik van beperkte hulpbronnen, evolueren we naar een duurzamere samenleving, gebaseerd op nieuwe manieren van productie en consumptie.

Dit is niet alleen een kwestie van duurzaamheid. In de loop der jaren hebben op de circulaire economie gebaseerde bedrijfsmodellen al bewezen een concurrentievoordeel te hebben: deze bedrijfsmodellen genereren winst en presteren succesvol, terwijl ze expliciet rekening houden met de belangen van alle belanghebbenden van het bedrijf. Goed doen door goed te doen: het is een win-win voor het bedrijfsleven en het is een win-win voor de economie en de samenleving.

HET HUIDIGE RECHTSKADER PAST NIET BIJ EEN CIRCULAIRE ECONOMIE

Bij de overgang van een lineaire naar een circulaire economie kan wet- en regelgeving deze evolutie zowel bevorderen als belemmeren. Het is duidelijk dat het huidige wettelijke kader in Nederland niet is ontworpen en toegesneden op de overgang naar een circulaire economie. Laten we eens kijken naar een aantal voorbeelden van juridische uitdagingen:

In tegenstelling tot het traditionele, lineaire model, is een breed ontwikkeld circulair model gebouwd op het fundament dat een producent of leverancier het gebruik – niet het volledige eigendom – van een product verkoopt. Steeds meer online platforms bieden lokale gemeenschappen de mogelijkheid van gedeeld eigendom van deze producten. Dit leidt tot een ander concept van juridisch eigendom, wat weer leidt tot nieuwe manieren om belastingen te heffen en de sociale zekerheid te structureren. Daarnaast moeten nieuwe vragen worden gesteld over verantwoordelijkheden en aansprakelijkheid van leveranciers, producenten en gebruikers van producten in een circulaire economie. Ook voor de nieuwe en opkomende aanbieders van online platforms komt de bescherming van persoonsgegevens van hun gebruikers in het geding. Zeker wanneer een opsporingsinstantie dergelijke gegevens opvraagt. En last but not least: naarmate ondernemers overgaan op hergebruik, reparatie of recycling van materialen in plaats van het weggooien ervan, moeten zij zorgvuldig kijken naar de intellectuele eigendomsrechten van hun producten. Een inbreuk op die rechten kan grote financiële gevolgen hebben voor een startup.

DIT IS WAAR DE BRAUW OM DE HOEK KOMT KIJKEN

Als partner van Impact Hub zetten wij onze expertise in om te adviseren over cruciale onderwerpen om een succesvol circulair en duurzaam bedrijf te runnen. Omdat startups steeds nieuwe en innovatieve producten en businessmodellen ontwikkelen, worden we continu uitgedaagd om creatieve manieren en praktische benaderingen te bedenken om de huidige wet- en regelgeving te gebruiken in een veranderende economie. En daar houden we van.

Tijdens de Impact Hub Plastic Free Ocean Accelerator werkten we bijvoorbeeld nauw samen met PlasticRoad. Deze startup had een geprefabriceerde, modulaire en holle wegenstructuur ontwikkeld, op basis van gerecycled plastic, met een aanzienlijk kleinere CO2-voetafdruk. De aanleg en het onderhoud waren sneller, eenvoudiger en efficiënter in vergelijking met een traditionele weg. Gedurende vier maanden hielpen we PlasticRoad verschillende juridische uitdagingen te overwinnen, om zo een sterke juridische basis te leggen voor het bedrijf.

 

VOORUITKIJKEN

Hoewel de huidige wet- en regelgeving in Nederland niet circulaire economie-proof is, veranderen de tijden. De behoefte aan vooruitstrevende wetgeving, die innovatie stimuleert en bijdraagt aan de ontwikkeling van de circulaire economie, neemt toe. Deze behoefte wordt bevestigd door de minister van Milieu en de minister van Economische Zaken, die een rijksbreed programma hebben geïntroduceerd, gericht op de ontwikkeling van zowel een circulaire economie in Nederland in 2050 als 50% reductie van het gebruik van primaire grondstoffen in 2030. Het doel voor de lange termijn: het wegnemen van belemmeringen en het bieden van toekomstgerichte ruimte in de wetgeving ten behoeve van een circulaire economie. In de tussentijd blijven we samenwerken met startups om hen te helpen succesvolle circulaire en duurzame bedrijven te ontwikkelen. Wordt vervolgd!

Sluit je aan bij ons Circularity Ecosysteem

Dit verhaal is onderdeel van het Impact Hub Circularity Ecosysteem. In dit Ecosysteem brengen we relaties tussen ondernemers, investeerders, overheid en andere organisaties samen en versterken we deze, om innovatie aan te jagen en de circulaire economie te co-creëren. Als u ook werkt aan de transitie naar een circulaire economie, lees dan meer en sluit u aan bij ons Ecosysteem!

Geschreven door Rachel Pouwer, Corporate Governance Analist bij De Brauw Blackstone Westbroek